Kooperatif ortağının çıkma iradesini yönetim kuruluna değil de direkt Kooperatife ihtar yolu ile yöneltebilir mi? Kooperatife 30 yıl önce sermaye olarak konulan ayni malvarlığının çıkma durumunda hesaplanması nasıl yapılır?

Kooperatifler Kanunu’nun (KK) 55. maddesinde, kanun ve ana sözleşme hükümlerine göre kooperatifin faaliyetlerini yöneten ve onu temsil eden icra organı yönetim kurulu olarak kabul edildiğinden, çıkma bildiriminin de yönetim kuruluna yapılması gerekmektedir. Bununla birlikte, temsil yetkisinin, ana sözleşme ile genel kurula verilebileceğini, KK m.54 gereği genel kurul yerine temsilciler kurulu mevcutsa temsilciler kuruluna verilebileceğini, bu haller dışında başka bir organa verilemeyeceği ileri sürülebilir.
Ana sözleşmede daha kısa bir süre belirtilip hesap senesi içinde ortağın çıkışına müsaade edilebilir. Hesap yılı sonu, kooperatif ana sözleşmesine göre belirlenir. Ana sözleşmede hesap yılı sonunun hangi gün olduğu açıkça belirtilmemişse takvim yılının son günü, hesap yılının sonu olarak kabul edilir. KK m.12/c.2 hükmüne göre; ana sözleşmeyle 6 aydan kısa bir süre öngörülerek hesap yılı içinde çıkmaya müsaade edilmesi mümkündür. Yönetim kurulu, ana sözleşmeye uygun olarak yapılacak isteğe rağmen, bir ortağın kooperatiften istifasını kabulden kaçınacak olursa, ortak çıkma dileğini noter aracılığı ile kooperatifin yönetim kuruluna hitaben kooperatifin tescil edilmiş adresine bildirir. Bildiri tarihinden itibaren çıkma gerçekleşir.
KK’nın 20. maddesinde ayn nevinden sermaye konması veya kooperatifin mevcut bir işletmeyi veya aynları devralmasının sözleşme ile kabul edilebileceğini ifade eder. Md. 21’de ana sözleşmede aynların değeri tespit edilmemiş ise, bu tespit kurucular tarafından toplantıya çağrılacak ilk genel kurulda ortak adedinin 2/3 ünü temsil eden ortakların çoğunluğu ile seçilecek bilirkişi tarafından yapılacağını belirtir. Kuruluştan sonra girecek ortakların ayn nevinden sermaye koymaları halinde, aynların değerinin tespit edilmesine yönelik çağrı yönetim kurulu tarafından yapılır. Ortakların, 2/3 ünün birleşmesi mümkün olmayan hallerde bilirkişinin seçimi sulh hukuk mahkemesinden istenir. Seçilen bilirkişi veya bilirkişiler tarafından verilen rapora karşı tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde mahalli sulh hukuk mahkemesine itiraz edilebilir. Mahkemenin vereceği karar kesindir. 21 inci madde gereğince atanan bilirkişi, gereken raporları düzenleyip verdikten sonra yapılacak genel kurul toplantısında, konu görüşülür. Çağrı mektuplarına bilirkişi raporunun bir örneği eklenir. Ortak sayısının en az yarısının asaleten ve temsilen toplantıda bulunması şartıyla bilirkişi raporları okunup incelendikten ve gereğinde ayn nevinden sermaye koyan kimselerin ve devralınacak işletmenin veya aynların sahibinin açıklamaları dinlendikten sonra değerlerinin aynen kabul veya reddine yahut ilgililerin muvafakatiyle değerlendirilmesine çoğunlukla karar verilir.
Otuz yıl önce ayni sermaye ile kooperatife ortak olan bir kişi bugün ortaklıktan çıkmak istediğinde aynların güncel değerinin tespiti amacıyla yukarıda açıklanan aynların değer tespiti sürecinin işletilmesi kanuna uygun olacaktır. Bu usulün işletildiği diğer vakalar için sulh hukuk mahkemelerinin önceki ilgili kararları incelenebilir.

Kaynaklar :

Paylaş :