Mülteciler ve gecici koruma altındakiler Sosyal Kooperatiflere kurucu ortak olabilir mi?

Geçici koruma statüsü altındaki veya göçmen statüsündeki yabancı uyruklu kişilerin sosyal kooperatiflere kurucu ortak olabilme şartları diğer tip kooperatiflere kurucu ortak olma şartlarından herhangi bir farklılık arz etmemektedir. Genel kural şöyledir:

Kooperatifler Kanunu’na göre “Kooperatif ortaklığına girmek için gerçek kişilerin medeni hakları kullanma yeterliliğine sahip olmaları gerekir. Ortak olmak isteyen gerçek ve tüzelkişiler, kooperatif anasözleşmesi
hükümlerini bütün hak ve ödevleriyle birlikte kabul” ederler ve “Yönetim Kurulu; ortaklar ile ortak olmak için müracat edenlerin anasözleşmede gösterilen ortaklık şartlarını taşıyıp taşımadıklarını araştırmak zorundadır.”

Esnaf, Sanatkarlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğünce hazırlanan tip anasözleşmelerde bulunan asgari ortaklık şartları şu şekildedir: “Kooperatife ortak olabilmek için; Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve medeni hakları kullanma ehliyetine sahip gerçek kişi ya da kooperatifin amacına uygun faaliyet konusu bulunan kamu veya özel hukuk tüzel kişilerinden olmak gerekir.” Ancak kuruluş aşamasında veya bir anasözleşme değişikliği ile kooperatife ortak olabilmek için TC vatandaşlığı şartı kaldırılabilir. Bu halde kooperatife ortak olmak için TC vatandaşlığı şartı ortadan kalkmış olur.

Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) üzerinden kooperatife gerçek kişi pay sahibi eklenirken TC Kimlik No, Pasaport No, Mavi Kart/Yabancı Kimlik No veya Geçici Kimlik No bilgilerinden herhangi birini girmek zorunludur. Bu numaralardan herhangi biri girildiğinde kişiye ait kimlik bilgileri Kimlik Paylaşım Sistemi (KPS)’den sorgulanarak sisteme tanımlanır.

Ancak sahadaki bazı deneyimlere göre geçici koruma kapsamındaki/göçmen statüsündeki yabancı uyruklu kişilerin kooperatife kurucu ortaklığında aksaklıklar yaşanabilmektedir. Bu hallerde aksaklığa neden olan duruma dair somut yasal dayanak talep edilmeli ve buna göre hareket edilmelidir.

Her halukarda Kooperatifler Kanununa göre geçici koruma kapsamındaki/göçmen statüsündeki yabancı uyruklu kişiler kooperatif yönetim kurulu veya denetim kurulu üyesi olamazlar.

Kaynaklar :

1163 sayılı kooperatifler kanunu

Paylaş :